Hayata Kast ve Pek Fena Muamele Nedeniyle Boşanma Davası
Av. Mustafa Gündoğdu | Gündoğdu Hukuk & Arabuluculuk – Akhisar Boşanma Avukatı
1. Hayata Kast ve Pek Fena Muamele Nedir?
Türk Medeni Kanunu’nun 162. maddesine göre,
“Eşlerden her biri, diğeri tarafından hayatına kastedilmesi, pek kötü davranılması veya ağır derecede onur kırıcı bir davranışta bulunulması hâlinde boşanma davası açabilir.”
Bu hüküm, evlilik birliğini sona erdiren özel boşanma sebepleri arasında yer alır.
Eşin canına kastetmesi, fiziksel şiddet uygulaması veya ağır şekilde küçük düşürmesi; artık evliliğin devamının beklenemeyeceği noktayı ifade eder.
2. Hayata Kastın Hukuki Tanımı
Hayata kast, eşin diğerinin yaşamına son vermeye yönelik fiillerde bulunmasıdır.
Bu; doğrudan öldürme teşebbüsü olabileceği gibi, intihara yönlendirme, ölüm tehlikesi yaratma veya hayat kurtarıcı tedbirleri bilerek almama şeklinde de ortaya çıkabilir.
Örnekler:
-
Eşi silahla, bıçakla, zehirle öldürmeye teşebbüs etmek,
-
Bilerek hayati tehlike yaratacak davranışlarda bulunmak,
-
Eşi intihara sürükleyecek baskı ve tehditlerde bulunmak.
3. Pek Fena (Pek Kötü) Muamele Nedir?
Pek fena muamele, eşin diğerine karşı bedensel veya ruhsal yönden ciddi zarar verecek eylemleridir.
Bu eylemler kasıtlı, sürekli veya sistematik olabilir.
Örnekler:
-
Dövmek, aç bırakmak, eve kilitlemek,
-
Cinsel şiddet uygulamak veya zorla ilişkiye zorlama,
-
Aşırı psikolojik baskı, aşağılama veya tehdit.
Bu tür davranışlar, aile içi şiddet kapsamında da değerlendirilebilir ve hem boşanma hem ceza hukuku bakımından sonuç doğurur.
4. Ağır Derecede Onur Kırıcı Davranış
Eşin, diğerine karşı şeref, haysiyet ve kişilik haklarına ağır biçimde saldırması bu kapsamdadır.
Bu tür davranışlar çoğunlukla psikolojik şiddet boyutundadır.
Örnekler:
-
Toplum önünde küçük düşürmek,
-
Ahlaka aykırı ithamlarda bulunmak,
-
Onur kırıcı hakaret veya iftira.
5. Dava Açma Süresi ve Usul
TMK m. 162’ye göre:
-
Davacı eş, söz konusu fiili öğrendikten sonra 6 ay içinde,
-
Her hâlde fiilin meydana geldiği tarihten itibaren 5 yıl içinde boşanma davası açmalıdır.
-
Eşin davranışını affetmesi hâlinde dava hakkı düşer.
6. Delil ve İspat
Bu tür davalarda ispat yükü davacı eşe aittir.
Tanık beyanları, doktor raporları, mesaj kayıtları, kolluk tutanakları gibi deliller kullanılabilir.
Olayın ağırlığı, sürekliliği ve kasıt unsuru mahkemece ayrıca değerlendirilir.
7. Hayata Kast veya Pek Fena Muamele Davasının Sonuçları
Mahkeme, fiilin sabit görülmesi hâlinde:
-
Boşanmaya karar verir,
-
Kusuru ağır olan eşin maddi/manevi tazminat ödemesine hükmedebilir,
-
Yoksulluk nafakası, velayet ve mal paylaşımı gibi konularda kusur oranına göre karar verir.
Bu sebeple, dava açmadan önce profesyonel bir boşanma avukatından hukuki destek almak son derece önemlidir.
8. Av. Mustafa Gündoğdu ile İleri Görüşlü Hukuki Yaklaşım
Gündoğdu Hukuk & Arabuluculuk olarak;
-
Her davayı sadece olayın değil, kanunun ruhunun da ışığında ele alıyor,
-
Müvekkilimizin güvenliğini, psikolojik durumunu ve geleceğini bütüncül şekilde değerlendiriyoruz.
-
Aile içi şiddet, psikolojik baskı ve tehdit vakalarında, delil stratejisini özenle planlıyoruz.
SIKÇA SORULAN SORULAR (SSS)
1-Hayata kast ve pek fena muamele aynı şey midir?
Hayır. Hayata kast, eşin yaşamına doğrudan saldırı veya ölüm tehlikesi oluşturmasıdır.
Pek fena muamele ise fiziksel ya da ruhsal işkence düzeyinde kötü davranıştır.
2- Tek bir olay boşanma sebebi sayılır mı?
Evet. Fiilin ağırlığı yeterince büyükse — örneğin öldürmeye teşebbüs, ağır şiddet, ciddi hakaret — tek bir olay dahi boşanma sebebi olur.
3- Eşim beni tehdit etti, ama fiziksel şiddet yok. Bu yeterli midir?
Evet, sürekli tehdit, korkutma veya psikolojik şiddet, hayata kast veya pek kötü muamele kapsamında değerlendirilebilir.
4- Affetme halinde dava hakkı kaybolur mu?
Evet. Affetme (örneğin birlikte yaşamaya devam etme, özür kabulü vb.) dava hakkını ortadan kaldırır.
5- Ceza davası ile boşanma davası aynı anda yürüyebilir mi?
Evet. Ceza davası ve boşanma davası birbirinden bağımsızdır.
Ancak ceza mahkemesinin kararı, boşanma davasında önemli bir delil oluşturabilir.
6- Bu davalarda tazminat talep edilebilir mi?
Evet. Kusuru ağır olan eşten maddi ve manevi tazminat, ayrıca nafaka talep edilebilir.
7- Dava ne kadar sürer?
Ortalama 6 ay ile 18 ay arasında sonuçlanabilir.
Ancak delil durumu, tanık sayısı ve karşı tarafın tutumuna göre süre değişir.